Als een wijkagent een volwaardige rol wil spelen in zijn netwerk moet hij tegen het politiebeleid in gaan. Dat concluderen onderzoekers van Crisislab op basis van een onderzoek naar de participatie van politie in veiligheidsnetwerken.
Theorie
De netwerktheorie laat zien dat effectief netwerken 'geven en nemen' betekent: de politie zal zich dus ook moeten committeren aan de prioriteiten die vanuit de netwerken komen waaraan men deelneemt. Het huidige politiebeleid is echter gericht op nemen, namelijk informatie verkrijgen en oneigenlijke taken wegzetten, en niet op geven. Hierdoor kan de politie op voorhand al geen volwaardige rol spelen. Toch is in de praktijk te zien dat wijkagenten zich tegen het formele beleid in als echte netwerkers opstellen om vooral sociale overlast effectief te kunnen bestrijden en leefbaarheid te vergroten.
Beleid
De opbrengst van het netwerken door de politie voor de kerntaken opsporing en handhaving openbare orde is echter gering. Sturing vanuit de organisatie vindt nauwelijks plaats. Het onderzoek biedt handvatten bij de ontwikkeling van een meer realistisch netwerkbeleid binnen de Nederlandse politie.
Partners
De complexer wordende samenleving vraagt, zo stellen beleidsmakers en politieonderzoekers al jaren, om een politieorganisatie die als netwerkspeler - of zelfs netwerkregisseur - opereert in zich steeds uitbreidende veiligheidsnetwerken. Het doel is vooral om de politiefuncties handhaving openbare orde en opsporing effectief te kunnen vervullen. Of met participatie van de politie in netwerken dit doel ook wordt bereikt is nog nauwelijks onderzocht.
In dit onderzoek worden beleid en praktijk daarom met elkaar geconfronteerd. Verder wordt gekeken naar sturing door politiechefs op het werk van deze netwerkers binnen de politie en de mening van netwerkpartners over de politie.
Informatie
De wijkagent wordt geconfronteerd met zich steeds uitbreidende en actievere veiligheidsnetwerken. Wijkagenten participeren zelf ook actief in deze netwerken en moeten daarbij het politiebeleid trotseren om effectief te zijn als netwerker. Ze delen informatie met hun partners terwijl juist de informatie haalfunctie van de politie in de netwerken ten behoeve van anderen in het korps en het wegzetten van oneigenlijke taken door de politie niet goed van de grond komen.
Tijd
De onderzoekers reflecteren daarom op het nut van netwerken door de wijkagenten, dat overigens slechts 8% van de tijd van wijkagenten in beslag neemt en ook nog eens grotendeels uit informeel netwerken bestaat. Gezien vanuit de kernfuncties van de politie, namelijk opsporing en handhaving van de openbare orde heeft netwerken geen duidelijke waarde voor de politie. Toch wordt de deelname van wijkagenten in de netwerken wel zeer gewaardeerd door partners, met name de uitstraling van de zogenaamde 'zwaardmacht' is een essentiële netwerkbijdrage volgens de partners. Daarnaast verbetert het de hulpverlening aan individuen en daarmee de leefbaarheid van de buurt.
Conclusie
De onderzoekers concluderen dan ook dat de illusie moet worden losgelaten dat het netwerken van wijkagenten leidt tot het wegzetten van niet primair geachte politietaken. Toch houden de onderzoekers een pleidooi voor meer goede wijkagenten met een brede functie-invulling.